De regio van GAIN reikt soms verder dan je misschien denkt. Vorig jaar stuurden we een actiepakket naar een zorginstelling op Aruba; dit jaar reisden arts-microbioloog Heiman Wertheim (GAIN-stuurgroeplid) en epidemioloog Alma Tostmann (RCT-lid van GAIN) met andere infectieprofessionals naar Suriname voor advies over de infectiezorg. Heiman blikt terug op de reis en kijkt vooruit naar de toekomst.
De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) in Suriname, ook wel bekend als PAHO, riep de hulp in van het Radboudumc Centrum voor Infectieziekten (RCI): wat was de precieze vraag?
‘De bedoeling is dat de hele keten van Surinaamse infectiezorg over vijf jaar is verstevigd. Het is van belang dat er lokaal genoeg goed opgeleide professionals aanwezig zijn die weten hoe je infecties kan voorkomen, diagnosticeren en behandelen. Dit is ook van belang om toekomstige ontwikkeling en verspreiding van antibioticaresistentie tegen te gaan. Onze Surinaamse samenwerkingspartners gaan ervoor om die ambitie ook inderdaad waar te maken. Wij steunen hen daar graag in.’
Wie zijn er precies bij het project betrokken?
‘Vanuit Suriname zijn dat deskundigen uit het Academisch Ziekenhuis Paramaribo. Vanuit het RCI zijn Alma Tostmann, Jeroen Schouten, Denise Telgt en ikzelf betrokken. Tijdens het recente werkbezoek werden we bovendien versterkt door een aantal collega’s van andere Nederlandse én Surinaamse ziekenhuizen.’
Wat leverde het eerste half jaar van het project op?
‘Eind 2021 lichtten we samen de Surinaamse infectiepreventie, diagnostiek en antibiotische therapie door. Vervolgens keken we waar de haalbare verbeterkansen liggen. We zagen dat er scholing nodig is - over infectiepreventie, diagnostiek, antibioticaresistentie en goed antibioticumgebruik (antibiotic stewardship). Ook de onderlinge samenwerking tussen de ziekenhuizen kan beter. Verder zagen we dat nationale data over antibioticaresistentie aanwezig zijn, maar niet worden gebruikt voor rapportages om van te leren. We hebben bovendien een vijfjarenplan opgesteld. We hopen op extra financiering om samen het uitgewerkte plan uit te werken.’
Eind mei-begin juni reisden jullie voor twee weken af naar Suriname. Wat is er in die periode gebeurd?
‘Er zijn twee scholingen gegeven. Een driedaagse antibiotica-cursus, waar 400 Surinaamse artsen aan deelnamen; georganiseerd met arts-microbiologen Miquel Ekkelenkamp (UMCU) en Jan Sinnige (Streeklab Haarlem). En een infectiepreventiecursus, waarin een brede waaier aan zorgprofessionals hun theoretische kennis opfristen en die vervolgens toepasten op casuïstiek. Deskundige infectiepreventie Laura Cadenau (Amsterdam UMC) ondersteunde daarbij. We hebben bovendien de data rondom antibioticaresistentie geanalyseerd en besproken met belangrijke stakeholders. Hier was men heel enthousiast over, wat erg mooi was om te zien. Ook zijn al afspraken gemaakt rondom concrete invulling van het vijfjarenplan.’
Met het werkbezoek sorteerden jullie voor op de toekomst: wat willen jullie de komende vijf jaar samen bereiken?
‘De gezamenlijke ambities laten zich niet in een paar woorden beschrijven, maar in het kort komt het op het volgende neer. We willen toe naar een werkbaar governance-model voor de infectiezorg. Waarbij onder andere nationale commissies voor infectiepreventie en antibiotica worden opgericht. Commissies met een duidelijk mandaat en goede deskundigen, die voor het formuleren van inhoud onafhankelijk zijn van het ministerie. Daarnaast moeten er voldoende (en tijdige) mogelijkheden komen voor bijscholing en opleiding voor alle infectieprofessionals. Diagnostiek is daarbij cruciaal, wat nu voor heel Suriname in het AZP-laboratorium wordt gedaan met één arts-microbioloog. Dit moet steviger, onder andere door een goede financieringsstructuur. En tot slot routinematige surveillance van resistentie, ziekenhuisinfecties en antibioticumgebruik om zo het beleid verder te kunnen bijsturen en verbeteren.’
Eind dit jaar gaan jullie terug voor een scholing rondom Antibiotic Stewardship?
‘Dat is nog niet zeker, maar we zouden het graag willen doen. We werken samen met infectiologen, ziekenhuisapothekers en de arts-microbioloog in Suriname aan de implementatie van een Antibiotic Stewardship-programma voor de Surinaamse ziekenhuizen. Bij dat traject worden ook de huisartsen betrokken. De scholing die daarbij hoort, wordt door het RCI georganiseerd. We gaan ons hier weer 100% voor hard maken!’