Antibiotica, resistentie en BRMO, wat betekent het?
-
Antibiotica zijn geneesmiddelen. Een arts schrijft antibiotica voor bij een infectie door een bacterie. De arts bepaalt welke bacterie de infectie (waarschijnlijk) veroorzaakt. En welk antibioticum het beste helpt om de infectie op te lossen. Antibiotica werken niet bij infecties veroorzaakt door een virus.
Het Klokhuis heeft hier een leuk filmpje over gemaakt.
-
Uw dokter schrijft antibiotica voor als u een infectie heeft door een bacterie. Maar als u een antibioticum regelmatig gebruikt, kunnen de bacteriën in uw lichaam er ongevoelig (resistent) voor worden. De antibiotica werken dan niet meer. Het wordt daardoor moeilijker om weer beter te worden. Artsen schrijven antibiotica daarom alleen voor als dat echt nodig is. Gebruikt u antibiotica? Volg dan heel precies de aanwijzingen op de verpakking. Zo verkleint u het risico op resistentie.
-
Sommige bacteriën zijn ongevoelig voor de meest gebruikte antibiotica. We noemen deze bacteriën: bijzonder resistente micro-organismen (BRMO). Het kan zijn dat u drager bent van zo’n bacterie. U wordt niet sneller ziek van een BRMO-bacterie dan van andere bacteriën. Maar áls u ziek wordt van een BRMO-bacterie, is het wel moeilijker om beter te worden. Dat komt omdat normale kuren niet werken tegen een BRMO-bacterie. Uw dokter schrijft dan een minder gebruikt antibioticum voor.
-
Als u niet herstelt van een normale kuur, neemt uw dokter een kweek af. Daarna bepaalt het laboratorium of u een bijzonder resistente bacterie (BRMO) bij u draagt. Dit is de enige manier om te bepalen of u een BRMO heeft.
-
Steeds meer bacteriën reageren niet meer goed op antibiotica. Dit komt doordat (wereldwijd) veel te vaak onnodig antibiotica gebruikt worden. Maar ook omdat mensen hun kuur niet altijd afmaken. De ongevoeligheid (resistentie) voor antibiotica zorgt ervoor dat ‘simpele’ infecties steeds moeilijker te behandelen zijn. Infecties als een blaasontsteking kunnen u dan heel ziek maken of steeds terugkomen. Daarom is het belangrijk om resistentie tegen te gaan. In Nederland en wereldwijd.
-
- Meest gestelde vragen (informatiefolder)
- Wat betekent BRMO-dragerschap voor patiënten? (informatiefilm)
- Handhygiëne (informatiefilm)
- Wat is antibiotica-resistentie? (informatiefilm RIVM)
- Waarom is antibiotica-resistentie gevaarlijk? (informatiefilm)
Hoe kan je zelf antibiotica-resistentie voorkomen?
-
- Gebruik alleen antibiotica als je arts dit nodig vindt;
- Neem de dagelijkse hoeveelheid antibiotica zorgvuldig in en doe dat op het juiste tijdstip;
- Maak de antibioticakuur altijd helemaal af;
- Stop de antibioticakuur alleen na overleg met je arts;
- Gebruik geen oude restjes antibiotica, niet van jezelf en ook niet van anderen;
- Slik in het buitenland niet zomaar antibiotica die je zonder recept kunt kopen. Ga eerst naar een arts in het land waar je bent of bel je huisarts in Nederland;
- Gooi nooit restjes antibiotica bij het afval of in het riool, maar geef ze af bij een apotheek.
Help! Ik heb een resistente bacterie, wat nu?
-
Voor gezonde mensen is het niet erg als ze een resistente bacterie bij zich dragen. Het is voldoende om de gewone hygiëne toe te passen. Was uw handen met water en zeep na ieder toiletbezoek, als u eten klaarmaakt en voor u aan tafel gaat. U hoeft niet extra schoon te maken. U kan zonder problemen al uw dagelijkse dingen doen, ook buitenshuis. U hoeft niet anders om te gaan met de mensen waar u mee samenwoont. U kunt familie en vrienden omhelzen, kussen en knuffelen. Ook als u zwanger bent, is er geen risico voor uzelf of de ongeboren baby.
-
Draagt u een resistente bacterie bij u en krijgt u zorg in een zorginstelling of aan huis? Geef dan aan de zorgmedewerker(s) door dat u drager bent.
Zorgprofessionals nemen speciale maatregelen als ze iemand verzorgen die een bijzonder resistentie bacterie (BRMO) bij zich draagt. Zo voorkomen ze dat de BRMO-bacterie zich verspreidt naar andere patiënten en naar henzelf. De maatregelen zijn afhankelijk van de soort BRMO en van de soort zorg die u krijgt, waar u die krijgt en van wie. De belangrijkste maatregel is goede handhygiëne. Andere maatregelen zijn bijvoorbeeld het dragen van beschermende kleding of verpleging op een 1-persoonskamer.
De bekendste bijzonder resistente bacteriën (BRMO’s)
-
ESBL staat voor Extended Spectrum Beta-Lactamase. ESBL-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Dat komt omdat ze een eiwit bevatten dat bepaalde soorten antibiotica kan afbreken. Een infectie met ESBL-bacteriën is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen.
-
MRSA staat voor Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. MRSA-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Een MRSA-infectie is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen. In Nederland is ongeveer 1% van de bevolking besmet met een MRSA-bacterie zonder dit zelf te weten. Mensen die met vee werken, zijn vaker drager van een MRSA-bacterie. In het buitenland komt MRSA (veel) vaker voor dan in Nederland.
-
VRE staat voor Vancomycine-resistente enterokok. Enterokokken komen voor in de maag en darmen van mensen en dieren. Het kan gebeuren dat de normale antibiotica niet meer helpen tegen deze bacteriën. Dan is er sprake van een VRE.
-
CPE staat voor Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae. CPE-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Dat komt omdat ze een eiwit bevatten dat sommige antibiotica kan afbreken. Een infectie met CPE-bacteriën is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen.
Informatiefilm voor patiënten die BRMO-drager zijn
Informatie ESBL
ESBL staat voor Extended Spectrum Beta-Lactamase. ESBL-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Dat komt omdat ze een eiwit bevatten dat bepaalde soorten antibiotica kan afbreken. Een infectie met ESBL-bacteriën is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen.
Informatie MRSA
MRSA staat voor Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus. MRSA-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Een MRSA-infectie is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen. In Nederland is ongeveer 1% van de bevolking besmet met een MRSA-bacterie zonder dit zelf te weten. Mensen die met vee werken, zijn vaker drager van een MRSA-bacterie. In het buitenland komt MRSA (veel) vaker voor dan in Nederland.
Informatie VRE
VRE staat voor Vancomycine-resistente enterokok. Enterokokken komen voor in de maag en darmen van mensen en dieren. Het kan gebeuren dat de normale antibiotica niet meer helpen tegen deze bacteriën. Dan is er sprake van een VRE.
Informatie CPE
CPE staat voor Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae. CPE-bacteriën zijn ongevoelig (resistent) voor een aantal antibiotica. Dat komt omdat ze een eiwit bevatten dat sommige antibiotica kan afbreken. Een infectie met CPE-bacteriën is hierdoor met minder soorten antibiotica te behandelen.