Ziekenhuizen Antimicrobiële resistentie en infectiepreventie

Toolbox | Goed Gebruik Handschoenen Ziekenhuizen en langdurige zorg

Project 'Goed Gebruik Handschoenen'

De toolbox komt voort uit het project 'Goed Gebruik Handschoenen'. In dit project hielpen we zorginstellingen zoals ziekenhuizen met het meten en verbeteren van handschoengebruik. Goed gebruik van handschoenen kan voorkomen dat micro-organismen van de ene naar de andere cliënt verspreid worden. Maar in welke situatie gebruik je nou precies handschoenen? Hoe lang mag je ze aanhouden? Wanneer moet je weer nieuwe handschoenen aantrekken? Deelnemers aan het project leerden de antwoorden op deze vragen. 

Men kreeg een meetinstrument, via een app, om te meten hoe het handschoengebruik nu is. Daarna ging men je aan de slag met een toolbox met tips en oefeningen, om het handschoengebruik te verbeteren. Het project bestond uit een nulmeting, het verbeteren van de resultaten met tools uit de toolbox en een nameting. 

De toolbox

Het project is inmiddels afgerond, maar de toolbox is nog steeds te gebruiken! GAIN biedt een toolbox, met tips en oefeningen, om het handschoengebruik te verbeteren. De toolbox kun je aanvragen door te mailen naar secretariaat@zorgnetwerk-gain.nl. 

Hoe gebruik je de toolbox? 

Elke zorgmedewerker is anders of heeft net een andere manier van leren. Daarom kun je zelf kiezen welke tool bij jou of de afdeling past en wat haalbaar is. De toolbox helpt je vooral om het gesprek aan te gaan over handschoengebruik. Zo kunnen de tools gebruikt worden tijdens een werkoverleg of koffiepauze of juist opgehangen worden op het toilet of in de koffiekamer. Als bijvoorbeeld blijkt dat er nog kennis ontbreekt kan je kiezen voor een e-learning of webinar. Het doel van de toolbox is niet zozeer dat alles perfect gaat wat betreft handschoengebruik. Een kleine, haalbare stap in de goede richting is óók een stap. 

Toolbox | Schone Handen Helpen Ziekenhuizen en langdurige zorg

Project 'Schone Handen Helpen'

De toolbox komt voort uit het project 'Schone Handen Helpen'. In dit project ondersteunden we ondersteunden we zorgorganisaties bij het meten en verbeteren van handhygiëne. Goede handhygiëne vermindert namelijk de verspreiding van micro-organismen en zorggerelateerde infecties. 

Via een app werd de naleving van de 5 momenten van handhygiëne gemeten. Daarna ging de organisatie aan de slag met een toolbox met tips en oefeningen om handhygiëne te verbeteren. Tools zijn o.a. een e-learning of webinar, video’s over handen wassen en desinfecteren, toetsingsmateriaal, posters handhygiëne en de handhygiëne box. De organisatie koos zelf welke tool bij de zorgmedewerker(s) of afdeling pastte en wat haalbaar was. 

De toolbox

Het project is inmiddels afgerond, maar de toolbox is nog steeds te gebruiken! GAIN biedt een toolbox, met tips en oefeningen, om de handhygiëne te verbeteren. De toolbox kun je aanvragen door te mailen naar secretariaat@zorgnetwerk-gain.nl. 

Hoe gebruik je de toolbox? 

Elke zorgmedewerker is anders of heeft net een andere manier van leren. Daarom kun je zelf kiezen welke tool bij jou of de afdeling past en wat haalbaar is. De toolbox helpt je vooral om het gesprek aan te gaan over handschoengebruik. Zo kunnen de tools gebruikt worden tijdens een werkoverleg of koffiepauze of juist opgehangen worden op het toilet of in de koffiekamer. Als bijvoorbeeld blijkt dat er nog kennis ontbreekt kan je kiezen voor een e-learning of webinar. Het doel van de toolbox is niet zozeer dat alles perfect gaat wat betreft handschoengebruik. Een kleine, haalbare stap in de goede richting is óók een stap. 

Project | Antimicrobial Stewardship Monitor Ziekenhuizen

Omschrijving project

In Nederlandse ziekenhuizen zijn A-teams verantwoordelijk voor het bevorderen van juist antibioticagebruik. Met behulp van de Antimicrobial Stewardship Monitor (opgericht door SWAB, stichting werkgroep anitbioica beleid) krijgen de ziekenhuizen inzicht in de kwantiteit, kwaliteit en kwaliteitsbewaking van antibioticagebruik. De A-teams kunnen met behulp van deze data verdiepende analyses en gerichte verbeterinterventies doen.  

Nog niet alle ziekenhuizen in de GAIN-regio maken gebruik van de Antimicrobial Stewardship Monitor. We streven naar een deelname van alle ziekenhuizen in de regio. In dit project zal een regionale benchmark worden vormgegeven waarbij individuele ziekenhuizen hun data met andere regionale ziekenhuizen kunnen vergelijken. Ook zal er een regionale A-teams bijeenkomst worden georganiseerd, waarbij de data van de ziekenhuizen en de vervolgstappen om het antibioticagebruik te verbeteren worden besproken.  

Het doel

Ziekenhuizen inzicht geven in antibioticagebruik, zowel individueel als regionaal, om gerichte verbeterinterventies te kunnen doen.

Project | Carbapenem­sparende strategie Ziekenhuizen

Omschrijving project

Er is in de wereld, inclusief in Nederland, sprake van een stijgend aantal infecties met resistente bacteriën. Wereldwijd heeft dit geleid tot meer gebruik van carbapenems. Carbapenems behoren tot de zogeheten reserve antibiotica met een zeer breed spectrum. De carbapenems worden dan ook alleen ingezet voor het behandelen van infecties met bacteriën die resistent zijn tegen gebruikelijke middelen met een smaller spectrum. De toename van carbapenemgebruik gaat gepaard met een toename aan resistentie wat een bedreiging vormt voor de mogelijkheden voor effectieve behandeling van infecties met resistente bacteriën.

In het kader van het terugdringen van carbapendemgebruik wordt in dit project geïnventariseerd welke andere (intraveneue en orale) antibiotica ingezet kunnen worden voor het behandelen van infecties met deze bacteriën. Hiervoor zullen er op het laboratorium onderzoek en vervolgens aanpassingen nodig zijn in de manier van testen. Daarnaast is scholing nodig.

Het doel

Het opstellen en implementeren van een protocol voor de ziekenhuizen in de GAIN regio met opties voor carbapenemsparende antibiotica voor de behandeling van infecties met ESBL- en AmpC-producerende bacteriën. Om zo het gebruik van carbapenems te verminderen en resistentie te voorkomen.

Project | Lijden door lijnen voorkómen Ziekenhuizen

Omschrijving project

Dit project is in 2024 gestart. Momenteel zijn de ziekenhuizen bezig met interventies uit de toolkit om de risicofactoren en het aantal flebitiden te verminderen. In het voorjaar vindt de eindmeting plaats en wordt zichtbaar wat het effect van de toolkit is. De resultaten zullen t.z.t. hier gepubliceerd worden.  

Het doel

De Toolkit succesvol implementeren en evalueren bij de betrokken ziekenhuizen. En het aantal flebitiden zichtbaar verminderen onder de opgenomen volwassen patiënten.

Project | Regionaal typerings­netwerk Medisch microbiologische laboratoria en de GGD

Omschrijving project

Whole-Genome-Sequencing (WGS) is een vorm van moleculaire typering die alle genetische informatie van een bacterie in beeld brengt. Hierdoor is deze methode uitermate geschikt voor surveillance (het doorlopend verzamelen en analyseren van gegevens over resistentie van bacteriën voor antibiotica) en bronopsporing. Voor dit project worden alle resistente Klebsiella pneumoniae stammen van alle deelnemende ziekenhuizen door middel van WGS gesequenced. De (geanonimiseerde) data wordt gedeeld met de deelnemende ziekenhuizen waardoor sneller gereageerd kan worden.

Het doel

In dit project willen we inzicht krijgen in welke typen bijzonder resistente Klebsiella pneumoniae in de regio voorkomen, uitbraken opsporen en verdere regionale verspreiding voorkomen.

Poster

Voor dit project zijn ook posters beschikbaar. Carsten van Rossum heeft deze posters gepresenteerd op respectievelijk het ESCMID-congres en ESCAIDE-congres.

• Klik hier om een pdf-versie van poster 1 te bekijken/downloaden
• Klik hier om een pdf-versie van poster 2 te bekijken/downloaden

Project | Vereen­voudiging registratie ziekenhuis­infecties Ziekenhuizen

Omschrijving project

Dit project is in 2024 gestart en loopt door tot eind 2025. Tijdens dit project wordt een werkwijze ontwikkeld voor het vereenvoudigd registreren van ziekenhuisinfecties op basis van de vastgestelde criteria. Waarbij elke afdeling infectiepreventie van elk deelnemend ziekenhuis uit de GAIN-regio een methode gebruikt die aansluit bij de lokale setting.

Het doel

Vereenvoudigen en uitbreiden van de registratie van ziekenhuisinfecties, waarbij sprake is van continue monitoring. Dit biedt meer ruimte voor doelgericht registreren en het effectiever implementeren van infectiepreventiemaatregelen. 

Project | Virtual Reality in het onderwijs Ziekenhuizen

Omschrijving project

In samenwerking met de Health Academy van het Radboudumc is er een Virtual Reality infectiepreventie spel ontwikkeld. Dit spel heeft het 'Keurmerk Valide Games' ontvangen van de Dutch Society for Simulation in Healthcare (DSSH). In het spel leer je in een levensechte patiëntenkamer de infectiepreventie maatregelen juist toepassen. Zoals de volgorde van aan- en uittrekken van persoonlijke beschermingsmiddelen, juiste momenten van handhygiëne etc.

Er zijn drie levels ontwikkeld die steeds iets moeilijker worden. In het laatste scenario vinden bijvoorbeeld acute situaties plaats waarbij de speler snel moet schakelen en goed nadenken over de keuze welke infectiepreventie maatregelen nog worden toegepast. Zo leren spelers in een veilige en realistische omgeving.

In dit project gaan we in gesprek met de ziekenhuizen in de GAIN regio om te kijken wat er nodig is om het spel succesvol te kunnen implementeren in hun scholingen, zodat de hele regio gebruik kan maken van deze innovatieve scholing.

Het doel

Het implementeren van het Virtual Reality infectiepreventie spel in de scholing voor Hygiëne kwaliteitsmedewerkers in de ziekenhuizen in de GAIN regio.

Meer weten?

• Olga Coenen, deskundige infectiepreventie bij het Radboudumc en de bedenker van dit project, vertelt je graag meer in dit interview: Nieuw: VR game infectiepreventie - Interview met Olga Coenen
• Heb je interesse in het Virtual Reality infectiepreventie spel? Download hier de handleiding

Poster

Voor dit project is ook een poster beschikbaar. Klik hier om een pdf-versie van de poster te downloaden.

Project | Implementeerders infectiepreventie­beleid BRMO en MRSA Ziekenhuizen en langdurige zorg

Omschrijving project

In ziekenhuizen en verpleeghuizen werken implementeerders van het lokale hygiëne- en infectiepreventiebeleid. Ze zorgen ervoor dat gewenste maatregelen ook daadwerkelijk (kunnen) worden uitgevoerd zoals omschreven in de beleidsstukken/richtlijnen. Uit de praktijk blijkt dat ze telkens een afweging maken tussen het protocol en de realiteit op de werkvloer.  

Bij dit project wordt onderzocht wat de ervaringen zijn van implementeerders van infectiepreventiebeleid voor BRMO/MRSA-dragers in ziekenhuizen en langdurige zorg. Welke factoren spelen een rol en hoe wordt omgegaan met collectieve en individuele patiëntbelangen?  

Inzicht in de afwegingen en dillema’s van de implementeerders, maakt duidelijk wat zij nodig hebben voor het goed kunnen uitdragen van het beleid en het helder kunnen uitleggen van hun situatie-specifieke keuzes, waarbij ze tegelijkertijd oog hebben voor wensen en behoeften van zorgverleners en patiënten. Op basis van de resultaten worden dan ook concrete adviezen opgesteld voor passende activiteiten, materialen en middelen die de lokale implementeerders ondersteunen bij het uitdragen van het beleid. Dit zou bijvoorbeeld een advies kunnen zijn om een afwegingskader op te stellen dat overwegingen van lokale implementeerders in kaart brengt.

Dat maakt het gemakkelijker voor implementeerders om hun keuzes naar anderen toe te lichten en uit te dragen, wat bijdraagt aan inzicht in en begrip voor keuzes en afwegingen binnen infectiepreventiebeleid.  

Het doel

Implementeerders ondersteunen bij het verkrijgen van inzicht en begrip voor keuzes en afwegingen binnen infectiepreventiebeleid.

Project | Antibiotica-allergie transmurale toolkit Huisartsenpraktijken, langdurige zorg, apotheken en ziekenhuizen

Omschrijving project

Juist gebruik van antibiotica is essentieel voor de beperking van antibioticaresistentie. Onterechte antibiotica-allergieregistraties belemmeren optimaal antibioticagebruik, omdat niet voor het meest geschikte middel gekozen kan worden. Meerdere AMR Zorgnetwerken hebben in hun eigen regio inmiddels scholingen en materialen ontwikkeld en hebben projecten opgezet om de kwaliteit van antibiotica-allergieregistraties te optimaliseren. Vanuit Zorgnetwerk GAIN is in 2024 gestart met een project voor het ontlabelen van antibiotica-allergieregistraties in de huisartspraktijken. Om op dit vlak de eerste ervaring in de regio op te doen en in focusgroep-bijeenkomsten na te gaan of en hoe een opschalingsplan voor de regio kan worden vormgegeven.

In het huidige project bundelen de betrokken AMR Zorgnetwerken de opgedane inzichten, kennis, scholingen en materialen in een landelijke transmurale toolkit antibiotica-allergie. De toolkit is inzetbaar in huisartsenpraktijken, langdurige zorg (ouderenzorg en/of gehandicaptenzorg), apotheken en ziekenhuizen. 

Dit is een gezamenlijk project van meerdere AMR-zorgnetwerken.

Het doel

De ontwikkeling van een landelijke transmurale toolkit antibiotica ter verbetering van de kwaliteit van antibiotica-allergieregistraties.

Project | Het versterken van infectie­preventie in MBO- en HBO-zorgopleidingen Onderwijs

Omschrijving project

Dit is een gezamenlijk project van alle negen Regionale AMR Zorgnetwerken. Samen met de VHIG (beroepsvereniging voor deskundige infectiepreventie) wordt een gouden standaard opgesteld, met minimale eisen waaraan infectiepreventie onderwijs in de zorgopleidingen aan moet voldoen. Doel is om dit te laten opnemen in het curriculum van de opleidingen en te zorgen dat het goed geborgd is.

Doel

Borgen dat alle aankomende zorgprofessionals een basiskennis infectiepreventie hebben.